پروازهای مسافت یا Cross-Country (XC) یکی از چالش‌برانگیزترین و جذاب‌ترین شاخه‌های پاراگلایدر است. در مسابقات XC، ارزیابی دقیق عملکرد خلبانان اهمیت بالایی دارد و سیستم امتیازدهی منصفانه نقش کلیدی در رتبه‌بندی و تحلیل نتایج ایفا می‌کند. الگوریتم GAP و نرم‌افزار FS (Flight Scoring) ابزارهای اصلی برای محاسبه امتیاز خلبانان هستند.
در این مقاله از باشگاه پروازی ضات آکرو قصد داریم نحوه امتیازدهی در مسابقات مسافت را بررسی کنیم
انواع مسیرها و نحوه امتیازدهی
امتیازدهی در مسابقات XC بر اساس مسافت طی‌شده و نوع مسیر پرواز انجام می‌شود. سیستم مسابقات پاراگلایدر از قوانین FAI (فدراسیون جهانی ورزش‌های هوایی) پیروی می‌کند.
| نوع مسیر | فرمول امتیاز | توضیحات | مثال |
|---|---|---|---|
| مسیر مستقیم (Straight Distance) | مسافت × 1 | ساده‌ترین نوع مسیر در پاراگلایدر است. خلبانان باید از نقطه شروع تا خط پایان پرواز کنند و سریع‌ترین خلبان امتیاز بیشتری می‌گیرد. | لینک نمونه پرواز مسیر مستقیم درxcontest |
| مسیر رفت و برگشت (Out-and-Return) | مسافت × 1.2 | خلبان به یک هدف مشخص پرواز کرده و به نقطه شروع بازمی‌گردد. | لینک پرواز مسیر رفت و برگشت در xcontest |
| مثلث FAI (FAI Triangle) | مسافت × 1.6 | در مثلث FAI، کوتاه‌ترین ضلع نباید کمتر از ۲۸٪ از کل مسافت اضلاع باشد و خلبان باید به نقطهٔ شروع بازگردد. | لینک پرواز مثلث FAI در XContest |
| مثلث تخت (Flat Triangle) | مسافت × 1.4 | از سه نقطه چرخش تشکیل شده ولی الزامات مثلث FAI را ندارد. | لینک پرواز مثلث تخت در XContest |
نحوه برگزاری مسابقات مسافت:
انواع تسک‌ها (Tasks) در مسابقات پاراگلایدر
پارامترهای اصلی امتیازدهی در GAP
فرمول کلی: Total Score = Distance Points + Time Points + Leading Points
تحلیل نمونه مسابقات
1. وقتی اکثر خلبانان به Goal می‌رسند:
شرایط مسابقه:
تعداد خلبانان: 100 نفر
مسافت تسک: 100 کیلومتر
90 نفر به Goal می‌رسند
سریع‌ترین زمان: 2 ساعت
تحلیل:
در این حالت تقریباً اکثر خلبانان مسافت کامل را طی می‌کنند، بنابراین همه 500 امتیاز مسافت می‌گیرند. امتیاز زمان بر اساس سرعت رسیدن به Goal محاسبه می‌شود و لیدری بین پیشتازان مسیر توزیع می‌گردد.
| رتبه | خلبان | مسافت (Km) | امتیاز مسافت | زمان | امتیاز زمان | لیدری | مجموع |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | A | 100 | 500 | 2:00:00 | 250 | 90 | 840 |
| 2 | B | 100 | 500 | 2:02:00 | 240 | 85 | 825 |
| 3 | C | 100 | 500 | 2:05:00 | 230 | 80 | 810 |
2. وقتی فقط تعداد کمی به Goal می‌رسند:
شرایط مسابقه:
تعداد خلبانان: 100 نفر
مسافت تسک: 120 کیلومتر
تنها 10 نفر به Goal می‌رسند
سریع‌ترین زمان: 2 ساعت و 30 دقیقه
تحلیل:
در این حالت امتیاز زمان فقط بین همان 10 نفر تقسیم می‌شود، در حالی که بقیه خلبانان فقط امتیاز مسافت (و احتمالاً لیدری) می‌گیرند.
| رتبه | خلبان | مسافت (Km) | امتیاز مسافت | زمان | امتیاز زمان | لیدری | مجموع |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | D | 120 | 500 | 2:30:00 | 250 | 95 | 845 |
| 2 | E | 120 | 500 | 2:35:00 | 240 | 90 | 830 |
| 3 | F | 118 | 490 | — | 0 | 85 | 575 |
3. وقتی هیچ‌کس به Goal نمی‌رسد:
شرایط مسابقه:
تعداد خلبانان: 100 نفر
مسافت تسک: 150 کیلومتر
هیچ‌کس به Goal نرسیده است
تحلیل:
در این حالت امتیاز زمان = 0 است. فقط Distance Points و Leading Points محاسبه می‌شوند.
امتیاز بالاتر برای خلبانی است که بیشترین مسافت را طی کرده و در طول مسیر پیشرو بوده است.
| رتبه | خلبان | مسافت (Km) | امتیاز مسافت | زمان | امتیاز زمان | لیدری | مجموع |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | G | 138 | 500 | — | 0 | 100 | 600 |
| 2 | H | 130 | 480 | — | 0 | 90 | 570 |
| 3 | I | 125 | 460 | — | 0 | 80 | 540 |
سیستم‌ها و نرم‌افزارهای محاسبه امتیاز
برای ثبت و محاسبه امتیازات مسابقات، نرم‌افزارها و پلتفرم‌های مختلفی استفاده می‌شوند:
XContest و Leonardo
پلتفرم‌های آنلاین برای ثبت و رتبه‌بندی پروازهای XC هستند و امکان تحلیل دقیق مسیر و امتیاز خلبانان را فراهم می‌کنند.
PWC (Paragliding World Cup)
در مسابقات جهانی، علاوه بر مسافت، فاکتورهای سرعت و زمان نیز در امتیازدهی لحاظ می‌شوند و سیستم امتیازدهی مخصوص خود را دارند.
نرم‌افزار FS (Flight Scoring)
FS نرم‌افزار رسمی FAI برای محاسبه امتیاز مسابقات است. این نرم‌افزار فایل‌های GPS (IGC) خلبانان را دریافت کرده و مسیر واقعی را با مسیر تعریف‌شده در تسک مقایسه می‌کند و سپس امتیاز نهایی را با الگوریتم GAP محاسبه می‌کند.
نسخه‌های مختلف الگوریتم GAP
| نسخه | ویژگی‌ها |
|---|---|
| GAP 2000 | نسخه قدیمی‌تر؛ تأکید کمتر بر لیدری |
| GAP 2018 | نسخه بهینه برای مسابقات مدرن؛ لیدری اهمیت بیشتری دارد |
| GAP 2021 | دقیق‌ترین نسخه؛ تمرکز بر دقت امتیازدهی لیدری و مسافت |
جمع‌بندی
نرم‌افزار FS با الگوریتم GAP، یکی از دقیق‌ترین و منصفانه‌ترین سیستم‌های امتیازدهی در مسابقات پاراگلایدینگ است. این سیستم در تمامی رقابت‌های رسمی FAI و PWC به‌عنوان مرجع محاسبه امتیاز استفاده می‌شود و تحلیل عملکرد خلبانان حرفه‌ای را ممکن می‌سازد.
منابع و لینک‌های مفید
- باشگاه پروازی ضات آکرو – آموزش و مشاوره پروازهای XC
- PWC – مسابقات جهانی پاراگلایدینگ
- XContest – ثبت رکوردهای پرواز XC
Add to Home Screen را انتخاب کنید.