ریشه اصطلاح «سورتی پرواز»
واژه Sortie در زبان انگلیسی و فرانسوی به معنای «خروج»، «ماموریت پروازی» یا «حرکت تاکتیکی» به کار میرود. در ادبیات هوانوردی نظامی، sortie به هر پرواز مستقل یک هواپیما اطلاق میشود. به مرور این واژه در ادبیات پروازی ورزشی نیز راه یافت و در بین خلبانان پاراگلایدر و گلایدر به شکل محاورهای «سورت پرواز» استفاده شد.
بنابراین وقتی گفته میشود خلبان «سورت پرواز» یا «سورتی پرواز» انجام داده، منظور این است که او یک پرواز مستقل، با شروع و پایان مشخص، ثبت کرده است.
سورتی پرواز در پاراگلایدر
در پاراگلایدر، هر بار که خلبان از محل تیکآف (Take-off) جدا شده و تا زمان لندینگ (Landing) پرواز میکند، یک سورتی پرواز محسوب میشود. مهم نیست که مدت زمان پرواز چقدر باشد یا چه مسافتی طی شود؛ اصل موضوع این است که پرواز بهصورت کامل و مستقل انجام شده باشد.
بهعنوان مثال:
- یک پرواز ۱۰ دقیقهای آموزشی در محل تمرین یا شرکت در دورههای آموزش پاراگلایدر، یک سورتی پرواز به حساب میآید.
- یک پرواز کراسکانتری چندساعته نیز تنها یک سورت پرواز محسوب میشود.
این معیار به خلبانان و مربیان کمک میکند تا سابقه پروازی خود را دقیقتر ثبت کنند.
اهمیت سورتی پرواز برای خلبانان
- ثبت تجربه: یکی از مهمترین معیارهای پیشرفت در ورزش پاراگلایدر تعداد سورتهای پرواز یک خلبان است. هرچه تعداد این پروازها بیشتر باشد، نشاندهنده تجربه و مهارت بالاتر خلبان خواهد بود.
- ارزیابی ایمنی: مربیان برای بررسی سطح ایمنی خلبانان، تعداد سورتهای پرواز را ملاک قرار میدهند. خلبانی که تازهکار است نیاز دارد تعداد زیادی پرواز کوتاهمدت و آموزشی انجام دهد تا به سطح مهارت کافی برسد.
- مدارک و گواهینامهها: بسیاری از انجمنهای بینالمللی پاراگلایدر مانند FAI و انجمنهای محلی، تعداد مشخصی سورت پرواز را برای ارتقا به سطح بالاتر (مثل Pilot یا Cross Country Pilot) الزامی میدانند. در این مسیر شرکت در دورههایی مثل دورههای SIV میتواند بسیار مفید باشد.
تفاوت سورتی پرواز با ساعت پروازی
یکی از پرسشهای رایج در بین خلبانان تازهکار این است که تفاوت «سورت پرواز» با «ساعت پروازی» چیست. پاسخ ساده است:
- ساعت پروازی به مدت زمان کل پرواز اشاره دارد.
- سورت پرواز به تعداد دفعات پرواز مستقل گفته میشود.
به همین دلیل، ممکن است دو خلبان تعداد سورت پرواز یکسانی داشته باشند اما ساعت پروازی آنها متفاوت باشد. برای مثال، خلبانی که ۵ پرواز ۱۵ دقیقهای داشته، ۵ سورت پرواز و ۷۵ دقیقه ساعت پروازی ثبت کرده است؛ در حالی که خلبان دیگری با ۵ پرواز کراسکانتری، همان ۵ سورت پرواز ولی دهها ساعت پروازی خواهد داشت.
این موضوع در میان رشتههای مختلف مانند پاراگلایدر و پاراموتور یا چتربازی نیز اهمیت پیدا میکند.
جمعبندی
«سورتی پرواز» یکی از شاخصهای کلیدی در دنیای پاراگلایدر است. این اصطلاح که ریشه در ادبیات هوانوردی نظامی دارد، امروزه در پرواز ورزشی نیز کاربرد گستردهای پیدا کرده است. هر پرواز مستقل، بدون توجه به زمان و مسافت، یک سورت پرواز محسوب میشود.
ثبت دقیق سورتیها نه تنها به خلبانان در مدیریت تجربه و پیشرفت کمک میکند، بلکه برای دریافت مدارک رسمی و ارتقای سطح پروازی نیز ضروری است. در کنار ساعت پروازی، سورت پرواز ابزاری مهم برای سنجش مهارت و ایمنی خلبانان پاراگلایدر به شمار میآید. برای کسانی که به دنبال شروع این مسیر هستند، آشنایی با تاریخچه پاراگلایدر، مطالعه قوانین پرواز میتواند نقطه شروع خوبی باشد.