چه در کابین هواپیما باشید، چه زیر بال پاراگلایدر، باد همیشه فرمانده واقعی آسمان است، جهت باد نقش اساسی در ایمنی، عملکرد و بهره‌وری پرواز دارد. شاید برای بسیاری این سؤال پیش بیاید که چرا برخی روزها مثلا در فرودگاه مهرآباد تهران هواپیماها از شرق باند برخاست می‌کنند و برخی روزها از غرب؟ و این سؤال برای خلبانان پاراگلایدر نیز مطرح است: چرا برخی سایت‌های پروازی فقط در شرایط باد از روبه‌رو قابل پرواز هستند؟چرا هواپیماها همیشه از یک جهت تیک‌آف یا لند نمی‌کنند؟
احتمالاً تا به حال توجه کرده‌اید که برخی روزها هواپیماها از سمت شرق باند فرودگاه برخاست می‌کنند و برخی روزها از سمت غرب. حتی ممکن است در طول یک روز نیز این جهت تغییر کند. دلیل این موضوع کاملاً علمی و مرتبط با جهت باد است.
باد مهم‌ترین عامل تعیین جهت پرواز
هواپیماها معمولاً در خلاف جهت باد برخاست و فرود انجام می‌دهند. یعنی اگر باد از شرق به غرب بوزد، هواپیما باید از سمت غرب به شرق تیک‌آف کند. این تصمیم‌گیری‌ها همگی در راستای افزایش ایمنی، صرفه‌جویی در انرژی و عملکرد بهتر هواپیما صورت می‌گیرد.
جهت تیک آف هواپیما خلبانان ترجیح می‌دهند در جهت مخالف باد تیک آف کنند تا نیروی بالابری (lift) افزایش یابد و به این ترتیب، هواپیما با سرعت کمتری از زمین بلند شود و مسافت کمتری برای تیک آف نیاز باشد. همچنین، در صورت وجود بادهای شدید یا شرایط نامساعد جوی، ممکن است جهت تیک آف به منظور ایمنی بیشتر تغییر کند
چرا گاهی در شب یا روز مسیر فرق می‌کند؟
جهت و شدت باد می‌تواند در طول شبانه‌روز تغییر کند. این تغییرات به دلیل گرمایش زمین، تفاوت فشار هوا، موانع طبیعی مانند کوه‌ها یا دریاها و نیز عبور سیستم‌های جوی به وجود می‌آید. بنابراین ممکن است هواپیماها صبح از یک سمت باند تیک‌آف کنند و عصر از سمتی دیگر.
پس چرا مسیرهای پرواز ثابت نیستند؟
در فرودگاه‌ها، برج مراقبت (ATC) دائماً وضعیت باد را بررسی می‌کند و با توجه به آن تصمیم می‌گیرد که از کدام باند و از چه جهتی استفاده شود. این کار برای حفظ ایمنی و بهره‌وری بهتر پرواز ضروری است.
این موضوع چه ارتباطی با پاراگلایدینگ دارد؟
در دنیای پاراگلایدینگ، باد حتی نقش پررنگ‌تری ایفا می‌کند. برخلاف هواپیما که با نیروی موتور از زمین جدا می‌شود، خلبان پاراگلایدر تنها با کمک باد و نیروی طبیعی تیکاف می‌کند. بنابراین برخاستن در خلاف جهت باد (Headwind) در پاراگلایدینگ از نظر ایمنی و کارایی اهمیت بیشتری دارد.
در سایت‌های پروازی پاراگلایدر، همیشه باد از روبه‌رو برای پرواز الزامی است
در اکثر سایت‌های پروازی، پرواز فقط در شرایطی مجاز است که باد از روبه‌رو بوزد. اگر باد از پشت یا کناره بوزد، برخاست یا فرود بسیار خطرناک و در برخی موارد غیرممکن می‌شود.
چرا سایت‌های پروازی در صبح و عصر تفاوت دارند؟
دقیقاً مانند فرودگاه‌ها، سایت‌های پروازی نیز تحت تأثیر تغییرات باد هستند. در بسیاری از مناطق، جهت باد در صبح و عصر تغییر می‌کند.
Add to Home Screen را انتخاب کنید.