خرید پاراگلایدر دست دوم | ناگفته‌های مهم که فروشنده‌ها نمی‌گویند!

اگر تصمیم به خرید پاراگلایدر دست دوم گرفته‌اید، باید نکاتی را رعایت کنید. خرید پاراگلایدر دست دوم می‌تواند راهی اقتصادی و هوشمندانه برای ورود به دنیای پرواز باشد، اما تنها در صورتی که با آگاهی کامل انجام شود. بسیاری از خلبانان تازه‌کار یا حتی باتجربه، هنگام خرید تجهیزات کارکرده با نکاتی روبه‌رو می‌شوند که پیش‌تر کسی به آن‌ها نگفته بود. در این مطلب، به سراغ بایدها و نبایدهایی می‌رویم که دانستن آن‌ها پیش از خرید، می‌تواند از هزینه‌های اضافی، خطرات ایمنی و انتخاب‌های اشتباه جلوگیری کند.

خرید تجهیزات دست دوم پاراگلایدر می‌تواند بهترین گزینه برای افرادی باشد که بودجه‌ی محدودی دارند. با این حال، این مسیر همراه با چالش‌ها و نکات خاصی است که باید به آن‌ها توجه شود.

در حال حاضر، بزرگ‌ترین ایراد تجهیزات نو، قیمت بالای آن‌هاست. قیمت یک مجموعه‌ی کامل تجهیزات ابتدایی شامل بال پاراگلایدر، صندلی پرواز (هارنس) و چتر نجات (ریزرور)، معمولاً بین ۲۵۰۰ تا ۴۰۰۰ یورو است. برای بسیاری از علاقه‌مندان تازه‌وارد، این مبلغ ممکن است سنگین و حتی خارج از توان مالی باشد. به همین دلیل، خرید تجهیزات دست دوم پاراگلایدر به انتخاب اول بسیاری از افراد تبدیل شده است.

مزایای خرید پاراگلایدر دست دوم:

• کاهش قابل توجه هزینه‌ی اولیه
• آسودگی خاطر هنگام اشتباهات ابتدایی مثل گیر کردن بال در درخت یا بوته‌ها

معایب خرید پاراگلایدر دست دوم:

• تنوع محدودتر نسبت به تجهیزات نو
• زمان نامشخص برای پیدا کردن گزینه‌ی مناسب
• احتمال کلاهبرداری یا خرید از فروشندگان غیرقابل‌اعتماد
• عمر کوتاه‌تر بال نسبت به تجهیزات نو
• احتمال خطرناک یا غیرقابل استفاده بودن تجهیزات فرسوده

چگونه از کلاهبرداری جلوگیری کنیم و انتخاب درستی داشته باشیم

از خرید تجهیزات  پاراگلایدر دست دوم از سایت‌های عمومی فروش مانند دیوار، شیپور و سایر پلتفرم‌های غیرتخصصی خودداری کنید. در عوض، تمرکز خود را روی گروه‌ها و کانال‌هایی بگذارید که به‌طور تخصصی در زمینه خرید و فروش تجهیزات پاراگلایدر فعالیت می‌کنند  مانند گروه‌های اینستاگرامی و تلگرامی مخصوص پاراگلایدر. گروه‌های فعال در این پلتفرم‌ها معمولاً شناخت خوبی از فروشندگان دارند و می‌توانند به‌طور غیررسمی نقش فیلتر را برای شناسایی موارد مشکوک یا تجهیزات بی‌کیفیت ایفا کنند.

در صورت امکان، همیشه درخواست تست بال را مطرح کنید. حتی اگر امکان انجام بررسی کامل وجود نداشته باشد، دست‌کم یک تست تخلخل (Porosity Test) بخواهید  این دقیق‌ترین راه برای سنجش عمر یک بال پاراگلایدر است. اگر فروشنده‌ای با انجام این تست مخالفت کند، حتی در شرایطی که خودتان حاضر به پرداخت هزینه آن باشید، بهتر است از معامله با او صرف‌نظر کنید.

نکاتی مهم هنگام خرید بال پاراگلایدر دست دوم

از خرید بال‌های پاراگلایدری که فاقد لیبل اطلاعات یا شماره سریال هستند خودداری کنید. اگرچه این موارد نادر هستند، اما چنین بال‌هایی معمولاً نمونه‌های اولیه (پروتوتایپ) هستند که به‌صورت غیرمجاز وارد بازار شده‌اند یا احتمالاً به سرقت رفته‌اند. همچنین، در چنین مواردی نمی‌توان با اطمینان از سایز دقیق بال مطمئن بود.

از برندهای ناشناخته یا کم‌سابقه دوری کنید. هرچند ممکن است پیشنهادهای وسوسه‌انگیزی از سوی این برندها ارائه شود، اما بسیاری از تولیدکنندگان کوچک برای کاهش هزینه‌ها، از کیفیت مواد، فرآیند توسعه یا تست بال می‌کاهند.

برندهای معتبری که می‌توانید برای خرید اولین بال خود به آن‌ها اعتماد کنید عبارتند از:

SKY Paraglider, BGD, Advance, Ozone, Nova, Niviuk, Skywalk, Gin
لیست کامل برندهای پاراگلایدر را اینجا ببینید

اکثر این برندها همچنین تجهیزات دیگر مانند هارنس و چتر نجات نیز تولید می‌کنند.

علاوه بر این، برندهای تخصصی دیگری نیز وجود دارند که فقط در زمینه تولید صندلی پرواز، چتر نجات و لوازم جانبی فعالیت می‌کنند و کیفیت بالایی دارند، مانند:

Charly, Woody Valley, Sup Air, Companion,

اگر ممکن بود، حتماً یک پرواز آزمایشی با تجهیزات انجام دهید.

و مهم‌تر از همه: قبل از خرید هر نوع تجهیزاتی، حتماً با مربی خود مشورت کنید تا از مناسب بودن کلاس پروازی و مدل بال برای شرایط و سطح شما اطمینان حاصل شود.

برای اطلاعات بیشتر می‌توانید به راهنمای کامل انتخاب بال مراجعه کنید.

چگونه وضعیت یک بال پاراگلایدر را ارزیابی کنیم؟

در زمان خرید یک بال دست دوم، بررسی دقیق وضعیت آن اهمیت بالایی دارد. در حالت ایده‌آل، این بررسی باید به‌صورت حضوری انجام شود، اما در بسیاری از موارد مجبور به اتکا به عکس‌ها هستیم. در ادامه، نکاتی که هنگام ارزیابی بال باید به آن توجه کنید آورده شده است:

پارچه‌ی بال پاراگلایدر (Canopy)

همان‌طور که پیش‌تر اشاره شد، بهترین روش برای بررسی وضعیت پارچه، انجام تست تخلخل (Porosity Test) است. اگر امکان انجام این تست وجود ندارد، حداقل اطمینان حاصل کنید که پارچه هنوز به اندازه کافی ضد نفوذ هوا است.

یک روش ساده: سعی کنید از بخش بالایی جلوی بال (نزدیک لبه‌ی حمله) هوا را با دهان به داخل بکشید. اگر هوا به‌راحتی وارد دهان‌تان می‌شود، پارچه احتمالاً بسیار فرسوده است.

از داخل به سطح بالایی پارچه نگاه کنید در نقاطی که بال تا خورده، با افزایش سن پوشش پارچه ممکن است ترک بردارد و خط و خطوطی سفی درنگ به شکل ستاره ظاهر شود. اگر پارچه حالتی پودری و کدر دارد، نشان‌دهنده‌ی فرسایش و کهنگی پوشش پارچه است و معمولاً عمر بال رو به پایان است.

توجه داشته باشید که در برخی انواع پارچه یا رنگ‌های روشن‌تر، این فرسودگی به سختی دیده می‌شود. بنابراین، ارزیابی ظاهری همیشه کافی نیست و بهتر است تا حد امکان به تست‌های فنی نیز اتکا شود.

بررسی پارگی و فرسودگی پارچه بال

ترمیم‌های انجام‌شده روی پارچه یک بال قدیمی معمولاً موضوعی طبیعی هستند و تا زمانی که به‌درستی انجام شده باشند، مشکل ایمنی ایجاد نمی‌کنند.

اگر روی بال وصله‌هایی وجود دارد، این نکات را در نظر بگیرید:

• وصله‌ها باید لبه‌های گرد (نه گوشه‌دار) داشته باشند.
• به‌خوبی به پارچه چسبیده باشند و چین‌خوردگی زیادی نداشته باشند.
• در صورت وجود پارگی‌های بلندتر از ۱۰ تا ۱۵ سانتی‌متر، بهتر است علاوه بر وصله‌کاری، دوخت نیز انجام شده باشد.

اگر سل‌هایی از بال به‌طور کامل تعویض شده باشند، این موضوع لزوماً نگران‌کننده نیست، به شرطی که تعمیر به‌صورت حرفه‌ای انجام شده باشد. برای اطمینان، دوخت سل‌های جدید را با دوخت سل‌های اصلی مقایسه کنید.

تغییر رنگ و فرسایش پارچه

کم‌رنگ شدن یا تغییر رنگ پارچه همیشه به معنای کاهش ایمنی بال نیست، اما می‌تواند نشانه‌ای از استفاده‌ی زیاد و فرسودگی قابل‌توجه باشد. اگر متوجه کم‌رنگ شدن شدید، توصیه می‌شود که تست استحکام پارچه (مثلاً بتسو تست – Betso Test) انجام شود.

می‌توانید پارچه را به‌صورت دستی هم بررسی کنید:

• پارچه را با دو انگشت در دو نقطه گرفته و با فشار بکشید.
• اگر پارچه به‌راحتی پاره شد، نشانه‌ی واضحی از کهنگی و کاهش ایمنی آن است.

بررسی دوخت‌ها و نقاط پر اصطکاک

به درزها و دوخت‌های نزدیک لبه‌ی حمله (leading edge) و لبه‌ی فرار (trailing edge) دقت کنید.

اگر این نواحی بشدت چرک، کثیف یا فرسوده باشند، به‌احتمال زیاد بال بارها استفاده شده است.

همچنین به نشانه‌های سایش در نواحی منحنی لبه‌ی حمله توجه کنید، چراکه این نواحی معمولاً بیشتر در معرض آسیب هستند.

برای اطلاعات تخصصی‌تر درباره جنس پارچه می‌توانید به مطلب جنس بال پاراگلایدر چیست؟ مراجعه کنید.

وضعیت تیغه‌های داخلی (Ribs) را بررسی کنید نباید پارگی یا نخ‌کش شده باشد.

از شخصی بخواهید بال را باد کند و سعی کنید هر دو سطح بالا و پایین آن را بررسی کنید. اگر متوجه چین‌وچروک‌های غیرعادی در سطح بالا یا پایین شدید، ممکن است نشان‌دهنده‌ی کشیده شدن تیغه‌های داخلی و فرسودگی شدید بال باشد. البته توجه داشته باشید که گاهی چنین چین‌خوردگی‌هایی ناشی از تنظیم نامناسب تریم (Trim) است که قابل اصلاح است.

برچسب اطلاعات بال را با دقت بررسی و با مدل و سایز بال تطبیق دهید تا مطمئن شوید با همان مدلی روبه‌رو هستید که فروشنده معرفی کرده است.

بررسی وضعیت لاین‌ها (Lines)

رنگ و تمیزی لاین‌ها نشان‌دهنده میزان استفاده از بال است. معمولاً مناطقی که بیشترین تماس با دست دارند، بیشترین فرسودگی را نشان می‌دهند  به‌ویژه لاین‌های نزدیک رایزرها که تغییر رنگ آن‌ها می‌تواند نشان‌دهنده‌ی ساعت پرواز زیاد بال باشد. هرچه ساعات پرواز بیشتر باشد، این لاین‌ها تیره‌تر، کثیف‌تر و فرسوده‌تر به نظر می‌رسند.

لاین برک اصلی (Main brake line) نیز شاخص خوبی است هرچه در ناحیه قرقره (pulley) فرسودگی بیشتری داشته باشد، بال بیشتر استفاده شده است.

پارگی‌های کوچک در روکش لاین‌ها معمولاً مشکل‌ساز نیستند و ایمنی بال را به خطر نمی‌اندازند، به شرطی که نخ‌های اصلی هسته لاین‌ها سالم باشند.

از خرید بال‌هایی که دارای تعمیرات مبتدی (field repairs) مانند گره زدن لاین‌ها هستند، پرهیز کنید. اگر لاین‌هایی با رنگ یا تمیزی متفاوت مشاهده کردید، این نشانه تعویض لاین‌ها است. تعویض یا تعمیر لاین‌ها مشکلی ندارد اگر حرفه‌ای انجام شده باشد. در این حالت طول لاین جدید را در حالت کشیده با لاین متناظر در نیم‌بال مقابل مقایسه کنید؛ اختلاف نباید بیش از ۱ سانتی‌متر باشد.

چند لاین را به طور تصادفی با خطوط متناظر در نیم‌بال مقابل مقایسه کنید. اختلاف طول بیش از ۱ تا ۲ سانتی‌متر نشان‌دهنده عدم تنظیم صحیح تریم بال است که نشانه فرسودگی قابل توجه است.

دوخت لاین‌ها در لبه فرار و بخش پایدارکننده را بررسی کنید؛ اگر آسیب‌دیده باشند، نشانه فرسودگی است.

تست استحکام سریع لاین‌ها

تست استحکام دستی لاین‌ها را انجام دهید در بال‌های کلاس پایین حتی نازک‌ترین لاین‌ها نباید با فشار دست پاره شوند. اگر بتوانید لاینی را با دست پاره کنید، این نشانه فرسودگی شدید است. حتی اگر پارچه بال سالم باشد، ممکن است نیاز به تعویض کامل لاین‌ها باشد که هزینه‌بر است. ایده‌آل این است که بال همراه با گزارش تست استحکام لاین‌ها عرضه شود.

داشتن تریم صحیح (طول لاین‌ها مطابق مشخصات کارخانه) برای ایمنی و عملکرد پرواز حیاتی است. در بال‌های کلاس پایین، حتی پس از ساعت‌های پرواز زیاد، تغییرات زیادی در لاین‌ها دیده نمی‌شود. نشانه‌های تریم نامناسب می‌تواند شامل رفتار غیرعادی در طول پرواز یا هنگام تیک‌آف و لندینگ باشد مانند لانچ سخت تز=ر بال، کاهش سرعت یا ناپایداری در پرواز. هرچه پارچه بال صاف‌تر و کشیده‌تر باشد، احتمال صحیح بودن تریم بیشتر است.

تنها روش برای بررسی دقیق تریم، انجام تست تریم است که شامل اندازه‌گیری طول تمام لاین‌ها و مقایسه با مشخصات کارخانه می‌شود.

لاین برک اصلی نیز یکی از شاخص‌های کلیدی است  هرچه فرسودگی بیشتری در ناحیه‌ی عبور آن از قرقره (Pulley) دیده شود، بال بیشتر استفاده شده است.

پارگی‌های سطحی در روکش بیرونی لاین‌ها معمولاً نگران‌کننده نیستند و تا زمانی که به هسته‌ی اصلی نخ آسیبی نرسیده باشد، ایمنی بال را به خطر نمی‌اندازند.

از خرید بال‌هایی که دارای تعمیرات مشکوک هستند، مانند گره‌ زدن لاین‌ها به‌جای تعویض، خودداری کنید.

در صورتی که برخی لاین‌ها نسبت به بقیه رنگ متفاوت یا تمیزتری دارند، به‌احتمال زیاد آن‌ها تعویض شده‌اند. تعویض یا تعمیر لاین‌ها در صورتی که به‌صورت حرفه‌ای انجام شده باشد، مشکلی ندارد. در چنین مواردی، باید طول خط جدید را در حالت کشیده با خط متناظر آن در نیم‌بال مقابل مقایسه کنید این اختلاف نباید بیش از ۱ سانتی‌متر باشد.

به‌صورت تصادفی چند لاین را با همتای آن‌ها در سمت مقابل بال مقایسه کنید. اگر اختلاف طول بیش از ۱ تا ۲ سانتی‌متر باشد، به‌احتمال زیاد تریم بال به‌هم ریخته است که می‌تواند نشانه‌ی فرسودگی قابل‌توجه باشد.

به محل اتصال لاین‌ها در لبه‌ی فرار و در نواحی پایدارکننده (Stabilizer) دقت کنید اگر دوخت‌ها آسیب‌دیده باشند، این نیز نشانه‌ای از فرسودگی است.

رایزرها (Risers)

تمیزی رایزرها یکی از بهترین شاخص‌ها برای سنجش میزان استفاده و فرسودگی یک بال پاراگلایدر است. از آنجا که رایزرها مستقیماً با دست‌های خلبان در تماس‌اند، معمولاً اولین بخشی هستند که دچار فرسودگی می‌شوند هرچه رایزرها (به‌ویژه بخش بالایی رایزرهای A) تیره‌تر و کثیف‌تر باشند، نشان‌دهنده‌ی استفاده‌ی بیشتر از بال هستند.

رایزرهای فرسوده و کثیف

نقطه اتصال رایزر به هارنس معمولاً پس از ساعات پروازی بالا و تماس مداوم با فلز کارابین‌ها، به رنگ خاکستری تیره متمایل به مشکی در‌می‌آید و درخشش فلزی پیدا می‌کند. در بسیاری از موارد، پارگی‌های جزئی در لایه‌ی بیرونی پارچه نیز دیده می‌شود — این آسیب‌ها معمولاً خطر ایمنی ندارند اما نشانه‌ای از میزان استفاده و فرسودگی هستند.
هرچه این ناحیه تمیزتر و سالم‌تر باشد، بال در وضعیت بهتری نگه‌داری شده و احتمالاً کمتر استفاده شده است.

ارزیابی هارنس (Harness Evaluation)

هنگام خرید هارنس، معمولاً نگرانی زیادی درباره نقص‌های پنهان وجود ندارد، زیرا سیستم تحمل بار اغلب در معرض دید است و به راحتی قابل بررسی است.

از خرید هارنس‌هایی که نشانه‌های واضحی از فرسودگی دارند مانند تغییر رنگ شدید یا پوسیدگی تسمه‌ها خودداری کنید؛ این موارد می‌توانند نشان‌دهنده تضعیف متریال باشند و ایمنی را به خطر بیندازند.

اگر هارنس دارای تخته‌ جهت نشستن (seat board) است، وضعیت این تخته را بررسی کنید. در اکثر هارنس‌ها، تخته قابلیت جدا شدن برای بازبینی را دارد. تخته شکسته در شرایط اضطراری و هنگام استفاده از رزرور (چتر نجات)، می‌تواند خطر جدی ایجاد کند. هرچند تعویض تخته در بیشتر موارد ساده است، اما اگر از نوع کربنی باشد، ممکن است هزینه‌بر باشد.

بندهای اتصال رزرور به هارنس (bridles) را بررسی کنید  برخی هارنس‌ها بدون این بندها فروخته می‌شوند و نیاز به تهیه جداگانه دارند. اگر هارنس دارای بریدل است، اطمینان حاصل کنید که دچار خوردگی یا پارگی نشده باشند.

عملکرد تمامی سگک‌ها (buckles) را بررسی کنید  مطمئن شوید که کاملاً قفل می‌شوند و تحت فشار باز نمی‌شوند.

اگر هارنس دست دوم را با چتر نجات نصب‌ شده خریداری می‌کنید، حتماً پیش از استفاده، رزرور را بازبینی و مجدداً پک کنید.

به‌شدت توصیه می‌شود که کارابین‌های هارنس دست دوم را تعویض کنید چون مشخص نیست در گذشته تحت چه فشارهایی بوده‌اند.
علت این موضوع در مقاله ای با نام چرا کارابین پاراگلایدر می شکند؟ بررسی شده است
اگر هارنس دارای کارابین آلومینیومی باشد، تعویض آن‌ها کاملاً ضروری است!

چتر نجات دست دوم (Second-Hand Reserve Parachute)

چتر نجات تنها بخشی از تجهیزات پروازی است که ممکن است هرگز به کار نیاید اما اگر روزی نیاز شد، تنها در ۳ ثانیه می‌تواند جان شما را نجات دهد. چتر نجات «فرصت دوم» برای زنده ماندن نیست، بلکه آخرین فرصت است.
به همین دلیل، در خرید چتر نجات نباید هیچ‌گونه مصالحه‌ای انجام داد. توصیه می‌شود که همیشه چتر نجات نو تهیه کنید.

اگر با این حال تصمیم دارید چتر نجات دست دوم بخرید:

• هرگز چتری را که قبلاً تعمیر شده است نخرید.

• از خرید چتری که آثار کپک‌زدگی یا آسیب ناشی از رطوبت دارد، خودداری کنید.

• چتری را که بیش از ۱۲ سال از تاریخ تولید آن گذشته است، حتی اگر استفاده نشده، نخرید. پارچه چتر با گذشت زمان پیر و شکننده می‌شود. پیشهاد می شود مقاله‌ای تخصصی مرتبط با چتر نجات پاراگلایدر را مطالعه کنید 

• چتر نجاتی را که فاقد لیبل اطلاعاتی (سایز، ظرفیت بار و مشخصات فنی) است، نخرید.

هنگام خرید چتر نجات دست دوم، از فروشنده دفترچه ثبت (logbook) درخواست کنید؛ این دفترچه باید شامل سوابق پک مجددهای دوره‌ای و مشخصات فرد یا مرکز انجام‌دهنده باشد.
اگر به صحت دفترچه شک دارید، با آخرین کسی که آن را پک کرده تماس بگیرید و صحت اطلاعات را بررسی کنید.

قبل از نصب چتر نجات دست دوم به هارنس، همیشه آن را مجدداً پک کنید.

توصیه می‌شود که چتر نجات دست‌کم سالی یک‌بار پک شود.
همیشه بهتر است این کار توسط فرد یا مرکز حرفه‌ای انجام شود. اگر چتر شما دارای شکل غیر استاندارد (مانند چترهای کروی یا کراوات) است، مطمئن شوید در منطقه شما افرادی وجود دارند که بتوانند آن را به‌درستی پک کنند.

در نهایت، هر تجهیزاتی که انتخاب می‌کنید، حتماً با مربی یا باشگاه پروازی خود مشورت کنید. خوشبختانه، پاراگلایدینگ ورزشی است که سطح بالایی از نظارت و هم‌ یاری جامعه‌ محور در آن وجود دارد.

موفق باشید و پروازهای ایمن و خوشی را با اولین تجهیزاتتان تجربه کنید!