انتخاب یک کلاه ایمنی (Helmet) مناسب با استاندارد EN966 گام اول و حیاتی شماست. در این مقاله با ما همراه باشید تا ابتدا با مهمترین نکاتی که هنگام خرید کلاه ایمنی (هلمت) پاراگلایدینگ باید در نظر بگیرید، آشنا شویم؛ از جمله آشنایی با استاندارد بینالمللی EN966 که مخصوص ورزشهای هوایی طراحی شده است.
کلاه ایمنی دارای تاییدیه EN966
شاید قبل از خرید خرید هلمت به ذهنتان رسیده باشد که «چرا از کلاه اسکی یا موتورسواری برای پرواز استفاده نکنم؟»
ایدهی خوبی نیست! هر کلاه ایمنی برای نوع خاصی از فعالیت طراحی شده و در برابر نوع خاصی از ضربه مقاوم است.
در اغلب کشورها، از جمله فرانسه، استفاده از کلاههای ایمنی ورزشی تحت قوانین مربوط به تجهیزات حفاظت فردی (PPE) و مقررات خاص هر ورزش انجام میشود.
کلاههای مخصوص ورزشهای هوایی مانند پاراگلایدر، هنگ گلایدر، گلایدر و ULM باید مطابق با استاندارد اروپایی EN966 باشند.
اطلاعاتی که باید داخل کلاه درج شده باشد:
- نام و نشانی سازنده یا نماینده رسمی
- علامت CE
- سایز (دور سر به سانتیمتر) و وزن (به گرم)
- شماره استاندارد
- نام مدل
- سال و ماه (یا فصل) تولید
- نوع کلاه ایمنی
هدف از استاندارد EN966
این استاندارد تضمین میکند که کلاه ایمنی:
- در برابر ضربات احتمالی در حین پرواز مقاومت کافی دارد.
- از سر و صورت خلبان بهطور مؤثر محافظت میکند.
- در شرایط خاص مانند سقوط یا برخورد، به درستی روی سر باقی میماند.
ویژگیهایی که یک کلاه EN966 باید داشته باشد:
- جذب ضربه مناسب: در آزمایشهای کنترلشده باید انرژی ضربه را جذب کند.
- پایداری و چفت شدن روی سر: بندها و سیستم فیکس باید مانع از لغزش یا افتادن کلاه در پرواز یا برخورد شوند.
- مقاومت در برابر نفوذ: اجسام تیز یا سخت نباید به راحتی وارد کلاه شوند.
- میدان دید مناسب: کلاه نباید دید جانبی و پایین را به شکلی خطرناک محدود کند.
- وزن و تهویه مناسب: مخصوص پروازهای طولانی، که تهویه و راحتی اهمیت زیادی دارد.
- اطلاعات مشخص روی کلاه: شامل نام تولیدکننده، وزن، سایز، تاریخ تولید، مدل و علامت CE.
تفاوت EN966 با سایر استانداردها
- نوع کلاه استاندارد مربوطه مورد استفاده
- کلاه موتورسیکلت ECE 22.05 یا DOT طراحیشده برای برخورد با اجسام سخت در سرعت بالا
- کلاه دوچرخه EN1078 طراحیشده برای تصادف در مسیرهای شهری
- کلاه اسکی EN1077 طراحیشده برای ضربه در زمینهای برفی
- کلاه پاراگلایدر EN966 طراحیشده برای پرواز و سقوط با سرعت کم اما با ضربههای متمرکز

معیارهای مهم دیگر در انتخاب کلاه ایمنی (HELMET)
تا اینجا متقاعد شدهاید که استفاده از کلاه ایمنی هنگام پرواز ضروری است. اما وقتی جستجویی در اینترنت یا فروشگاه انجام دهید، با دنیایی از گزینهها مواجه میشوید و ممکن است احساس سردرگمی کنید: آیا راحت است؟ آیا به خوبی محافظت میکند؟ آیا رنگ سبز با رنگ پوست من میخواند؟ نگران نباشید! در ادامه چند نکته برای انتخاب کلاه ایمنی شما آوردهایم:
راحتی و ایمنی
یکی از مهمترین (و حتی خیلی مهم!) معیارها، راحتی است. باید هنگام استفاده از کلاه احساس راحتی کنید. اندازهی کلاه باید متناسب سر باشد و محکم روی سر قرار بگیرد. نباید روی سر لق بزند. در غیر این صورت ممکن است در میانهی پرواز جابهجا شده و از جای خود حرکت کند؛ این موضوع نهتنها آزاردهنده است، بلکه توان محافظتی کلاه را نیز کاهش میدهد.
البته کلاه نباید آنقدر تنگ باشد که باعث درد شود؛ باید بتوانید سرتان را در همه جهات بهراحتی حرکت دهید.
هنگام امتحان کردن کلاه، اگر روی پیشانی یا اطراف سر فشار اندکی حس میکنید، به این معناست که کلاه کوچک است. همین فشار جزئی، در عرض چند دقیقه میتواند به دردی غیرقابلتحمل تبدیل شود.
در نهایت، در انتخاب رنگ کلاه، خلاقیت به خرج دهید!
انواع کلاه ایمنی
در انتخاب کلاه ایمنی پاراگلایدر، باید از میان چند نوع مختلف انتخاب کنید. نخست، میتوان به کلاههای موسوم به نیمهباز (Open یا ½ Jet) اشاره کرد که محافظ چانه ندارند و حس بسته بودن را کمتر منتقل میکنند. این کلاهها سبک هستند، میدان دید گستردهای دارند و حس خوبی در پرواز ایجاد میکنند. البته برخی افراد محافظ چانه را برای محافظت از صورت در برخوردها ضروری میدانند.
نوع دیگر، کلاههای تمامصورت (Full-Face) هستند که برای پاراگلایدر بسیار مناسباند. این کلاهها با داشتن محافظ چانه، صورت را در برابر ضربه محافظت کرده و صدای باد را کاهش میدهند؛ موضوعی که هنگام استفاده از رادیو کاربردی است. اغلب این کلاهها به ویزور مجهزند که خستگی و خشکی صورت ناشی از باد را کاهش میدهد. البته برخی خلبانان پاراگلایدر به دلیل حس بسته بودن، کاهش دید جانبی و سنگینی این کلاهها، علاقهای به آن ندارند.
کلاه ایمنی پاراگلایدر با ویزور
برخی کلاهها به ویزور (Visor) مجهزند. ویزورها در برابر نور آفتاب یا باد شدید مفید هستند. اما اگر دوست دارید با حس برخورد باد به صورتتان سرعت پرواز را تخمین بزنید، این نوع کلاهها ممکن است برایتان مناسب نباشند. البته برخی مدلها، ویزور جداشونده دارند و میتوانید فقط هنگام نیاز از آن استفاده کنید.
انواع مختلف ویزور عبارتاند از:
- ویزورهای دودی: مانند عینک آفتابی، چشم را در برابر نور خورشید محافظت میکنند. تیرگی آنها بر اساس میزان حفاظت متغیر است.
- ویزورهای زرد و نارنجی: کنتراست را افزایش میدهند و دید بهتری از جزئیات و عمق ایجاد میکنند.
- ویزورهای ایرِیدیوم: همانند ویزورهای دودی، از نور آفتاب محافظت میکنند. همچنین جلوهای خاص با انعکاس رنگینکمانی ایجاد میکنند.
- ویزورهای آبی: کنتراست رنگهای تیره را افزایش داده و جلوهای نرم به مناظر میبخشند.
- ویزورهای آینهای: برای پرواز در محیطهای پرنور مانند مناطق برفی یا آفتابی عالیاند. این ویزورها نور را منعکس کرده و چشم را محافظت میکنند.
انواع مواد استفاده شده در ساخت هلمت
یکی دیگر از معیارهای مهم در انتخاب کلاه، جنس بدنه آن است. معمولاً دو نوع اصلی وجود دارد:
پوستههای ABS
کلاههایی با پوسته ABS از طریق قالبگیری تزریقی ساخته میشوند. این کلاهها مقاومت بالایی در برابر ضربه و عایق حرارتی خوبی دارند. ساختار آنها شامل دو بخش است: یک پوسته بیرونی از پلاستیک ABS و یک پوسته داخلی از فوم EPS که ضربهها را جذب و پخش میکند. این نوع کلاهها کمی سنگینترند و تهویه کمتری دارند. البته برخی تولیدکنندگان برای بهبود تهویه، کانالهای جریان هوا اضافه میکنند.
پوستههای In-Mold
کلاههای In-Mold برای سبک بودن، راحتی و تهویه بهتر طراحی شدهاند. این نوع شامل یک پوسته بیرونی از پلیکربنات و یک لایه داخلی از فوم EPS سخت و انعطافپذیر است که در برابر ضربه محافظت بالاتری دارد. با این حال، در برخورد با اجسام سخت، مقاومت کمتری نسبت به کلاههای ABS دارند.
جمعبندی
در پایان، به یاد داشته باشید که استفاده از کلاه ایمنی تأییدشده با استاندارد EN966 برای ایمنی در پرواز با پاراگلایدر بهشدت توصیه میشود. انتخاب صحیح کلاه، با در نظر گرفتن معیارهایی همچون نوع، اندازه، جنس بدنه و راحتی، میتواند شما را از ناراحتیها و خطرات احتمالی در طول پرواز حفظ کند و تجربهای ایمن و لذتبخش برایتان رقم بزند.

