بال پاراگلایدر تک لایه یا تک پوسته چیست؟
خیلی ساده بگوییم، این نوع پاراگلایدر بدون سطح زیرین (که به آن Intrados گفته می‌شود) طراحی شده است. این بال با نام های (Single Surface) ، (Single Skin) تک لایه یا تک پوسته شناحته می شود
مطالعات انجام‌شده در حوزه آیرودینامیک و مکانیک پرواز نشان داده‌اند که بخش اعظم نیروهای پروازی روی لبه‌ی جلویی بال و سطح بالایی آن متمرکز هستند. بنابراین در طراحی بال، می‌توان از سطح زیرین در بسیاری از بخش‌ها صرف‌نظر کرد.
پاراگلایدرهای تک‌پوسته همان‌قدر که دوچرخه BMX برای دوچرخه‌سواری کوهستانی تخصصی است، برای پروازهای کوهستانی نیز یک ابزار تخصصی محسوب می‌شوند. اگرچه از نظر عملکرد پروازی نسبت به بال‌های کلاسیک هم‌سایز کمی ضعیف‌ترند، اما همچنان گزینه‌ای فوق‌العاده برای ورزشکاران حرفه ای که قصد دارند با ترکیب کوهنوردی، ترکینگ یا دویدن در طبیعت، از کوه بالا بروند و با بال خود پرواز کرده و پایین بیایند محسوب می شود
مزایای بال تک لایه
۱. وزن کم:
مهم‌ترین مزیت این بال‌ها، سبک بودن آن‌هاست. برای مثال مدل Run & Fly از برند Dudek تنها ۹۸۰ گرم وزن دارد! سایر مدل‌ها مانند Skin 3 از Niviuk نیز وزنی زیر ۲ کیلو دارند. این یعنی ۲ تا ۳ کیلو سبک‌تر از بال‌های آموزشی کلاسیک.
- حذف سطح زیرین بال (مواد کمتر = وزن کمتر)
- استفاده از پارچه‌های سبک‌تر (۲۷ گرم در مترمربع در مقایسه با ۳۲ گرم معمول)
- طراحی بهینه در طول و تعداد لاین‌ها و ساختار کلی بال
۲. آسان‌تر بودن کنترل:
سبک بودن بال باعث کاهش اینرسی در محورهای پیچ و رول می‌شود. بنابراین بال راحت‌تر به مرکز برمی‌گردد و افت ارتفاع (sink) نیز کاهش می‌یابد. این ویژگی به خلبان پاراگلایدر اجازه می‌دهد سریع‌تر پیشرفت کند و حتی سریع‌تر از زمین جدا شود.
در بسیاری از موارد، با تنها یک یا دو قدم (اگر خسته باشید)، بال بالای سرتان قرار می‌گیرد و آماده پرواز می‌شوید. جادویی نیست؟
۳. قیمت مناسب:
پاراگلایدرهای تک لایه معمولاً ارزان‌تر از بال‌های کلاسیک هستند. .
۴. جمع‌وجور بودن و حمل آسان:
مناسب برای ورزش‌هایی مثل Trail Running، اسکی تورینگ، کوهنوردی و هایک‌اند‌فلای. وقتی بال را ته کوله‌پشتی‌تان می‌گذارید، تقریباً احساسش نمی‌کنید!
محدودیت‌های و نواقص بال پاراگلایدر تک‌پوسته
۱. دوام کمتر:
این بال‌ها از نظر ساختاری نسبت به بال‌های معمولی حساس‌تر و آسیب‌پذیرتر هستند و نیاز به نگهداری دقیق‌تر دارند. البته این به معنی یک‌بارمصرف بودن‌شان نیست؛ بلکه فقط باید با دقت بیشتری با آن‌ها رفتار کرد.
۲. عملکرد ضعیف‌تر در برابر باد:
نباید انتظار پروازهای مسافت‌بالا یا حرکات آکروباتیک از این بال‌ها داشت. با این حال می‌توانید ترمال بگیرید و ده‌ها کیلومتر پرواز داشته باشید.
یادگیری پرواز با بال‌های تک‌پوسته
تا چند سال پیش، بحث آموزش با این نوع بال‌ها محل مناقشه بود. اما امروزه، برخی از مدارس آموزش پاراگلایدر از این بال‌ها استفاده می‌کنند، زیرا:
- بلند شدن از زمین با آن‌ها بسیار آسان‌تر است
- روی زمین به‌سرعت کنترل بال را یاد می‌گیرید
- فرود ممکن است کمی تمرین خاص بخواهد، اما مشکل‌ساز نیست
نکته مهم، خودآگاهی دانشجویان پس از پایان دوره است. پرواز در کوهستان به درک درست شرایط هواشناسی و ارزیابی مهارت‌های خود نیاز دارد. نباید به خاطر راحتی پرواز با این بال‌ها، پرواز را موضوعی ساده در نظر گرفت.
تجهیزات مناسب برای پاراگلایدینگ تک‌پوسته یا تک لایه
هارنس (Harness):
هارنس‌های سبک یا String Harness گزینه‌ی مناسب‌تری هستند (از ۱۰۰ گرم تا ۱.۲ کیلوگرم وزن). برای آشنایی کامل با تجهیزات، اینجا را ببینید.
چتر نجات:
اغلب خلبان‌ها از چتر نجات سبک (حدود ۱.۲ کیلو) یا بسیار سبک (حدود ۱ کیلو) استفاده می‌کنند.
کوله‌پشتی:
بسته به سبک پرواز، اندازه‌ی کوله متفاوت خواهد بود. در حالت معمول، کوله‌ای ۳۰ لیتری کافی است.
آیا پاراگلایدر یک لایه بخرم؟
اگر تا اینجای مقاله را خوانده‌اید، احتمالاً متوجه شده‌اید که چرا این نوع بال برای شما مناسب است:
اگر مبتدی هستید و می‌خواهید سریع و مطمئن پیشرفت کنید، این بال گزینه خوبی نیست اما اگر خلبان باتجربه هستید و سبک بودن و قابلیت حمل برایتان مهم است (مثلاً برای Hike & Fly)، این بال‌ها برای شما ساخته شده‌اند. اکثر برندهای معتبر پاراگلایدر اکنون مدل تک‌پوسته خود را دارند. تنوع زیاد در طراحی و قیمت، انتخاب‌های فراوانی برای خلبان‌ها فراهم کرده است. حتی مدل‌هایی برای پرواز دونفره نیز طراحی شده‌اند تا بتوانید دوستان یا خانواده‌تان را به لذت پرواز دعوت کنید!
